HERRIALDEAK AZTERTUZ

HERRIALDEAK AZTERTUZ

BRASIL

eta

NORVEGIA

Jone Meléndez eta Arrate Pérez osteguna, 2014ko otsailaren 13a

1. Geografia

• Brasil

• Kontinentea: (Hego) Amerika

• Mugak: Iparraldean: Kolonbiarekin, Venezuelarekin,

Guyanarekin eta Surinamekin dago mugan.

Mendebaldean: Perurekin.

Hego mendebaldean: Bolibiarekin eta Paraguayrekin.

Hegoaldean: Uruguairekin.

• Kostaldeko herrialdea da. Brasileko kosta guztia Ozeano Atlantikora begira dago. Hogeita sei estatutik, bederatzik ez dute kostarik, hau da, hamazazpi estatuk kosta dute. 7491km-ko kosta dauka. herrialdearen perimetroaren %31,9 kosta da. guztira, 2095 hondartza ditu, mundu osoan nahiko famatuak direnak. Eta gehiengo kosta duten herrialdeen artea, 15. postuan dago.

• Munduko ibai-sare handi, anitz eta zabalenetako bat dauka. Garrantzitsuenetakoak: Amazonas, Tocantins, Paraguai, Parnaíba, São Francisco, Negro, Solimões, Tietê…

- Basamortu bakarra dago Brasilen. Maranhão estatuan dago kokaturik, duna erraldoi zuriz osatua. oso bitxia da, urez bete daiteken basamorturik bakarrena delako. hau, ekaina eta iraila bitartean gertatzen da. euriteak, 1600mm-tara el daitezke, ia Sahararen prezipitazioak 300 bider.

- Brasilko klima bereziki epela da, herrialdearen %90 zonalde tropikalean dago eta.

- Brasilia 1960. urtetik Brasilgo hiriburua da, estatuaren erdialdean kokatua.

- Brasileko hiririk nagusienak hauek dira:

• Sao Paulo:

Munduko hirugarren hiririk handiena da, 10.927.985 biztanle baititu (2004). São Paulotarrei paulistanos deritze. Munduko hiririk dentsoenetako bat da eta trafikorik kaotikoena duena.

• Rio de Janeiro:

Munduko hiririk famatuenetakoak da. Brasilgo hiriburua izan zen, Portugaldik independentzia lortu zuenetik Brasilia hiri berria sortu zen arte.

• Brasilia:

1950 urteen inguruan eraiki zen. Brasilgo kultur zentro izateko sortu zen.

• Belo Horizonte:

Brasilgo ekialdean dago. Nekazaritza oso aberatsa duen hiria da. 2.375.444 biztanle ditu.

• Salvador de Bahía:

Ipar-ekialdean dago. Ozeano Atlantikoko kostako penintsula batean dago kokaturik.

• Norvegia

- Kontinentea: Europa.

- Mugak: Suedia, Finlandia eta Errusiarekin egiten du muga.

- Kostaldeko herrialdea da. 2.650km-ko kosta dauka, Ozeano Atlantikora ematen duena.

- Ibaiak: ibairik garrantzitsuena Glomma da. 611 km ditu, Trondehim-ko hegoaldean asten da.

- Finmarkeko lautada eta Kjolen mendiak hego-ekialdean daude. Galdhopigg mendia, Norvegiako eta Eskandinaviako mendirik altuena da.

- Klima: Udan; egun beroak eta argia dira. Tenperaturak 25C° - 30C° artean daude. Ez dago ia hezetasunik. Neguan; Norvegiako gainazala elurrez betetzen da. Tenperaturak behera egin ahal dute -40C°-ra arte.

- Hiriburua: Oslo da. 1.403.268-ko biztanleria du. Eta 454km²-ko biztanleria du. Eskandinaviako hirugarren hiririk handiena da.

- Hiririk nagusienak:

• Kristiansand: Norvegiako seigarren hiririk nagusiena da.

• Stavanger: Stavanger hiriak eta bere inguruneak Norvegiako hirugarren hirigune jendetsuena osatzen dute.

• Bergen: Eskandinaviako portuko hiririk garrantzitsuena da.

• Tromso: Norvegiako zazpigarren hiri handienetarakoa da.

• Trondheim: Norvegiako hirugarren hiri jendetsuena da.

2. Demografia

• Brasil

• Populazioa

• Jaiotze-tasa: 17,48 jaiotza/1.000 jende (2011)

• Heriotza-tasa: 6, 38 heriotz/ 1.000 jende (2011ko uztaila)

• Migrazioak: -0.09 migratzaile/ 1.000 jende (2011. Urtean)

• Bizi-itxaropenak (populazio totala): 72,79 urte

o Bizi-itxaropena (gizonak): 69,24 urte

o Bizi-itxaropenak (emakumeak): 76,53

• Hazkunde-mota: populazioa urteekin, asko igo da. 2002 urtetik 2013 urtera, igoera erraldoia egon zen.

• Populazioa: Populazioaren %84 hiritarra da. Biztanleria gehiena Ozeano Atlantikoaren alboan bizi dira, Sao Paulo, Rio de Janeiro eta Brasilia bezalako hirietan.

• Norvegia

• Populazioa

- Jaiotze tasa: 10.8 jaiotzak/1.000 jende

...